Blet
Amaranthus blitum
Amaranthaceae
Autre noum : Bledo-sóuvajo.
Nom en français : Amarante blette.
Descripcioun :Lou blet es uno amaranto pulèu chanjadisso, siegue drecho, siegue couchado au sòu, pòu èstre verdo o rouginasso coume sus li fotò. Trachis dins li relarg pulèu bagna o umide, coume li mueio o en ribo d'aigo, e tambèn dins lis escoumbre. Se recounèis subretout à si fueio, proun larjo e souvènt acabado pèr dos partido.
Usanço :Coume lis àutris amaranto, lou blet se manjo crus en ensalado vo cue coume d'espinarc (pas trop n'en manja pamens pèr l'acide óussali e li nitrate). Li grano se manjon cruso, grasihado o boulido (15 mn) coume voulès. Pamens es uno di ràris amaranto dóu païs, que s'atrobo mens qu'à passa tèms. Manjas pulèu lis envahissènto.
Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Amaranthus
Famiho : Amaranthaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 6 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Mueio
- Ribiero
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Amaranthus blitum L., 1753
Genèpi-negre
Artemisia genipi
Asteraceae Compositae
Noms en français : Genépi noir, Genépi laineux.
Descripcioun :Lou genèpi-negre trachis dins li paret e roucas d'auto mountano. Se rescontro mens au nostre que lou genèpi-blanc. Lou fau recerca is uba dins de relarg un pau mai umide. Se recounèis eisa à si fueio di proun lanudo e si bratèio de flour dóu bord negre.
Usanço :Se saup proun que lou genèpi sèr pèr adouba la liquour dóu meme noum. Èi peréu bon en tisano "pèr lou chaut e frèi" ; pamens la fau pas faire trop forto que "t'achapo lou bàti-couor" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 59). Ajudo à la digestioun, e bon contro lou tussi e li fèbre. Èi peréu vertuous contro li plago e macaduro.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 2200 à 3200 m
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Juliet à setèmbre
Liò : Roucas
- Paret
- Roucaio
- Esboudèu
Estànci : Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco
Ref. sc. : Artemisia genipi Weber, 1775